Kobiety, którym zasugerowano, że ich sprawność za kierownicą będzie oceniana i porównywana ze sprawnością mężczyzn, popełniły dwa razy więcej błędów podczas jazdy niż kobiety, którym nie sugerowano porównania z mężczyznami.
Eksponowanie faktu, że kierowca jest kobietą, wywiera silny wpływ na sprawność prowadzenia samochodu, zwiększa prawdopodobieństwo spowodowania wypadku z udziałem pieszego oraz zmniejsza liczbę poprawnych odpowiedzi w teście wiedzy na temat zachowań na drodze. Między porównywanymi grupami kobiet zanotowano dwie istotne różnice: kobiety z zaktywizowanym autostereotypem „kobiety za kierownicą” istotnie częściej przejeżdżały przez skrzyżowanie na czerwonym świetle oraz częściej ruszały ze skrzyżowania z opóźnieniem niż kobiety, którym nie aktywizowano tego autostereotypu. Co ciekawe, podkreślanie przynależności kobiet do grupy ludzi młodych, którzy stereotypowo lepiej sobie radzą na drodze niż ludzie starzy, wywołał podobny efekt jak w grupie, w której nic nie mówiono o celu badania.
Automatyczny łańcuch myśli, emocji i zdarzeń jest następujący: Jestem kobietą – kobiety są gorszymi kierowcami niż mężczyźni – podwyższony lęk przed niepowodzeniem, obniżony poziom oczekiwania sukcesu, niepokój o to, że potwierdzi się stereotyp „baby za kierownicą” – zwiększona liczba błędów i przewinień na drodze.
Mechanizm zagrożenia stereotypem
Po pierwsze, prowadzenie samochodu jest nadal uznawane za czynność typowo męską, mimo iż w praktyce zacierają się różnice między kobietami a mężczyznami zarówno w liczbie uprawnionych do kierowania pojazdami, jak i częstości prowadzenia pojazdu. Według danych Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców prawo jazdy posiada 9 milionów mężczyzn i 7 milionów kobiet, a według badań Domu Badawczego Maison codziennie prowadzi samochód 66% kobiet i 71% mężczyzn.
Po drugie, istnieje mocno zakorzeniony w świadomości społecznej stereotyp kobiety za kierownicą: niezdecydowanej, niepewnej i przesadnie ostrożnej, mającej trudności z podjęciem szybkich decyzji w sytuacji okołowypadkowej (np. gwałtownie skręcić czy hamować). Tymczasem, kobiety prowadzą bezpiecznie, powodują mniej kolizji oraz wypadków śmiertelnych niż mężczyźni.
Traktowanie kobiet zgodnie ze stereotypem (np. jeśli uprawnieni do prowadzenia pojazdu kobieta i mężczyzna jadą tym samym samochodem, to prowadzi mężczyzna, z wyjątkiem sytuacji kiedy on spożywał alkohol, pouczanie, krytykowanie techniki i stylu jazdy), może prowadzić do przyjęcia przez kobiety dyskryminujących przekonań jako własnych.
Po trzecie, uświadamianie kobietom, że należą do gorszej kategorii kierowców zachodzi automatycznie, często w sposób nieuświadomiony. Sytuacje typu: parkowanie, kursy i egzaminy na prawo jazdy, ruszanie na skrzyżowaniu, dają poczucie bycia obserwowaną i ocenianą przez mężczyzn.
Po czwarte, kobiety mają silną motywację do obalenia istniejącego stereotypu, do udowodnienia obserwatorom, że są dobrymi kierowcami. Może to skłaniać do agresywnej jazdy oraz nieliczenia się z przepisami.
