Przemysł samochodowy wart jest setki miliardów dolarów. Nic więc dziwnego, że świat motoryzacji rządzony jest przez olbrzymie korporacje, które nie ma co się łudzić; nastawione są na zarabianie wielkich pieniędzy. Bywa, że koncerny, producenci lub pojedyncze postacie z branży angażują się w podejrzane działania, aby zapewnić sobie jeszcze większe zyski. Kiedy informacje o nieuczciwych praktykach trafiają do opinii publicznej, zwykle dochodzi do wielkiego skandalu.
Oto lista ośmiu największych afer ze świata motoryzacji w całej jego historii:
1. Daimler przyłapany na międzynarodowych przekupstwach
W 2010 r. amerykańska Komisja Papierów Wartościowych przeprowadziła dochodzenie, które wykazało, że koncern Daimler regularnie przekupywał urzędników na całym świecie w celu uzyskania preferencyjnego traktowania oraz zdobycia kontraktów rządowych. Agencja nałożyła na producenta grzywnę w wysokości 185 milionów dolarów. Szacuje się, że koncern przeznaczył na korupcje nie mniej, niż 56 milionów dolarów w okresie dziesięciu lat. Przekupstwa były głównie skoncentrowane na urzędnikach w Rosji, Chinach oraz w kilku krajach europejskich. Daimler dopuścił się także wykorzystania programu humanitarnego ONZ “Ropa za żywność”, aby uzyskać łapówki dla irackich ministrów.
2. Dieselgate
Większość skandali motoryzacyjnych jest skoncentrowana wokół pojedynczego koncernu, ale oszustwo Volkswagena ujawnione w 2015 roku, dotyczące poziomu emisji spalin w silnikach Diesla zaszkodziło całemu segmentowi. Tuszowanie i próby wpłynięcia na wyniki pomiarów spalania zmniejszyły popularności i zaufanie do silników wysokoprężnych na całym świecie, a także zmusiło różne organy regulacyjne do znacznie poważniejszego przyjrzenia się emisji spalin w silnikach tego typu.
Skandal wybuchł po odkryciu rozbieżności pomiędzy poziomem emisji spalin silników wysokoprężnych VW w deklaracjach producenta i w teście laboratoryjnym. Rozpoczęto dalsze dochodzenie, które ujawniło szokujące fakty dotyczące montowania w samochodach grupy Volkswagen oprogramowania, które pozwalało na manipulowanie pomiarami emisji z układu wydechowego. Koncern zadeklarował naprawę 11 milionów pojazdów, co razem z sumami odszkodowań kosztowało firmę 78 miliardów euro.
3. Wycofanie poduszek powietrznych Takata
Wymiana wybuchających poduszek powietrznych firmy Takata w Stanach Zjednoczonych była największą akcją reklamacyjną w historii świata i dotknęła 42 miliony pojazdów różnych marek. Badania wykazały, że gaz pędny, który napełniał poduszki powietrzne Takata z czasem zmieniał swoją chemiczną strukturę pod wpływem wilgoci. Substancja zapalała się zbyt szybko i powodowała pękanie poduszek, co niekiedy skutkowało także wystrzeliwaniem metalowych odłamków w kierunku pasażerów, co spowodowało śmierć 26 osób na całym świecie (głównie w USA) i raniło kilkaset. Szacuje się w latach 2002-2015 wadliwy element został zamontowany w ponad 120 milionach pojazdów.
4. Zdrada w zespole Opla
Kiedy sprzedaż Opla spadła z powodu spowolnienia gospodarczego pod koniec lat 80-tych, firma macierzysta marki – General Motors (GM) w 1987 roku oddelegowała w jej szeregi José Ignatio Lópeza. Po tym jak pierwsza odsłony Astry nadszarpała reputacją marki swoją wadliwością, López nagle przenosi się do Volkswagena i przemyca zastrzeżone plany Opla dotyczące nowych modeli. VW zostaje zmuszony do wypłacenia 100 milionów dolarów odszkodowania, a López został okrzyknięty „Dusicielem z Wolfsburga” i postawiono mu zarzuty szpiegostwa przemysłowego.
5. Eksplodujące zbiorniki paliwa w Fordzie Pinto
Po tym, gdy kryzys paliwowy w latach 70. wstrząsnął amerykańską gospodarką, tamtejsi producenci zaczęli wprowadzać na rynek mniejsze, małolitrażowe pojazdy. Pinto miał być wejściem Forda do rozwijającego się segmentu modeli kompaktowych.
Samochód został, wprowadzony na rynek w 1971 roku i był dostępny jako hatchback lub kombi. W ciągu kilku lat do Forda zaczęło napływać coraz więcej informacji o tym, że ich nowy produkt zapalał się podczas zderzeń tylnych. Zbiornik paliwa w Pinto był umiejscowiony pomiędzy tylną osią i tylnym zderzakiem. Brak odpowiedniej strefy zgniotu zwiększał prawdopodobieństwo wycieku i zapłonu paliwa podczas kolizji.
W 1977 roku opublikowany artykuł o problemie Forda Pinto i zorganizowano konferencję prasową, aby wymusić na odpowiednich organach przeprowadzenie dochodzenia. Oficjalnie uznano wadliwość układu paliwowego Forda Pinto i nakazano wycofanie 1,4 miliona pojazdów.
Skandal zaowocował również sprawą karną dotyczącą nieumyślnego zabójstwa wytoczoną przeciwko Fordowi. Stan Indiana oskarżył firmę po tym, jak trzy kobiety poniosły śmierć w pożarze pojazdu. Był to pierwszy w historii przypadek oskarżenia amerykańskiej firmy o morderstwo. Ława przysięgłych uznała korporację za niewinną.
6. John DeLorean oskarżony za handel kokainą
John Delorean jest legendą branży i w swoich czasach był jedną z najbardziej charyzmatycznych postaci świata motoryzacji. Człowiek ten, był ojcem legendarnego Pontiaca GTO i wiceprezesem GM. W 1973 roku odszedł z firmy i postanowił zrealizować swoje marzenie o budowie własnego samochodu sportowego. Tak właśnie powstał DeLorean DMC-12, jednak marka ta okazała się dziurą finansowa. Wkrótce okazało się, że kapitał potrzebny na prowadzenie firmy nie miał wiarygodnego pochodzenia. FBI przeprowadziło śledztwo, które zakończyło się przejęciem prawie 100 kg kokainy o wartości 24 milionów dolarów. Prawnicy DeLoreana argumentowali, że ten miał zostać ofiarą szantażu i ostatecznie został uniewinniony. Jednak jego problemy z prawem nie skończyły się na tym, wkrótce DeLorean został ponownie postawiony przed sądem, tym razem za oszustwo. W 1999 roku ogłosił bankructwo, zmarł sześć lat później.
7. Audi i niekontrolowane przyspieszenie
Kiedy w programie „60 Minutes” w 1986 roku wyemitowano segment o zarzutach wobec Audi 5000, które rzekomo cierpiało z powodu niezamierzonego przyspieszania, oznaczało to śmierć tego modelu w całym USA i prawie wyeliminowało Audi z tamtejszego rynku. Okazało się, że samochód, który został użyty jako przykład został spreparowany na potrzeby materiału. Przeprowadzono gruntowne dochodzenie, które dowiodło, że przyczyną incydentów były błędy kierowców. Minęły lata zanim Audi odzyskało swoją pozycje na amerykańskim rynku. Wiele mówi się o tym, że przygotowanie materiału oczerniającego markę zostało zlecone, przez lokalnych graczy.
8. Przewracający się Mercedes
Premiera Klasy A w 1997 roku było dla marki olbrzymim wydarzeniem. Był to pierwszy model kompaktowy Mercedesa i pierwszy z napędem na przednią oś. Klasa A zapowiadała się całkiem nieźle, zaskakując wieloma rozwiązaniami i przestronnością. Wprowadzanie modelu na rynek szło dobrze, aż do testu łosia przeprowadzonego przez szwedzkich dziennikarzy. Podczas gwałtownych manewrów samochód przewrócił się na bok. O podobnych zachowaniach auta donosiły różne grupy recenzentów z wielu krajów. Mercedes przez krótki czas zwlekał z ratowaniem sytuacji, jednak wkrótce dodał do modelu wynaleziony przez siebie system ESP, także do 17 tysięcy samochodów, które opuściły już taśmę produkcyjną.
